Ջաննի Ռոդարի
Երիտասարդ խեցգետինը մտածում էր. «Ինչո՞ւ իմ ընտանիքում բոլորը ետ-ետ են քայլում: Ուզում եմ առաջ քայլել սովորել, ինչպես գորտերը: Քիթս կկտրեմ, թե չկարողանամ սովորել»:
Խեցգետինը սկսեց թաքուն վարժություններ անել հարազատ գետի քարերի մեջ: Սկզբում շատ էր հոգնում: Իրեն էս ու էն կողմ էր տալիս, քերծում էր զրահն ու կոխկրտում ոտքերը: Բայց, քիչ-քիչ վարժվեց: Այդպես է, չէ՞, ամեն ինչ էլ կարելի է սովորել, եթե շատ ուզես:
Երբ արդեն վստահ էր, որ հասել է նպատակին, կանգնեց իր ընտանիքի անդամների առաջ ու ասաց.
– Նայե՛ք:
Ու մի հպարտ քայլքով գնաց առաջ:
– Զավա՛կս, – հուզմունքից լաց եղավ նրա մայրը,- Հո չես գժվել: Խելքդ գլուխդ հավաքիր, քայլի՛ր եղբայրներիդ նման, որ քեզ շատ են սիրում:
Իսկ եղբայրները նայում ու փռթկացնում էին:
Հայրը խիստ հայացքով նայեց նրան, հետո ասաց.
– Դե հերի՛ք է: Եթե ուզում ես մեզ հետ մնալ, քայլիր սովորական խեցգետինների նման: Եթե չես լսի մեզ, գետը մեծ է. գնա ու մեր մասին մոռացիր:
Ճիշտ է՝ խեցգետնուկը սիրում էր իր հարազատներին, բայց նա նաև հավատում էր, որ ինքը ճիշտ է, նա չէր կասկածում: Ի՞նչ պիտի աներ: Խեցգետինը համբուրեց մորը, հրաժեշտ տվեց հորն ու եղբայրներին ու ճամփա ընկավ դեպի մեծ աշխարհ:
Երբ անցնում էր գետով, գորտերը զարմանքից շշմել էին: Էս տիկինները հավաքվել էին իրար գլխի՝ սրանից-նրանից բամբասելու:
– Աշխարհը շուռ է եկել, – ասաց նրանցից մեկը,- նայեք այս խեցգետնին, ով է այսպիսի բան տեսել;
– Է՜, հարգանք չի մնացել,- ասաց մեկ ուրիշը:
– Վա՜յ, վա՜յ, վա՜յ,- հառաչեց երրորդը:
Բայց խեցգետնուկը շարունակեց գնալ իր ճամփով: Մի քիչ հետո լսեց, որ իրեն մի մեծ, ծեր, խեցգետին է կանչում, որը տխուր դեմք ուներ ու մեն-մենակ կանգնել էր մի քարի մոտ:
– Բարի օր,- ասաց երիտասարդ խեցգետինը:
Ծերուկը երկար նայեց նրան, հետո ասաց.
– Այս ի՞նչ ես անում: Ես էլ, երբ երիտասարդ էի, քեզ նման մտածում էի, որ խեցգտիններին պիտի սովորեցնել դեպի առաջ քայլել: Բայց տես, թե ինչի հասա. ապրում եմ մեն-մենակ, ու խեցգետինները ավելի շուտ լեզուները կկտրեն, քան թե կխոսեն ինձ հետ: Քանի դեռ ուշ չէ, ականջ արա ինձ,ապրի՛ր բոլորի նման, ու մի օր, շնորհակալ կլինես այս խորհրդի համար:
Երիտասարդ խեցգետինը չգիտեր ինչ պատասխանել ու լուռ մնաց: Բայց ինքն իրեն մտածում էր.
– Չէ՛, ե՛ս եմ իրավացի:
Նա հրաժեշտ տվեց ծեր խեցգետնին, հպարտ-հպարտ շարունակեց իր ճանապարհը:
Տեսնես հեռու կգնա՞: Կհասնի՞ երջանկության: Կուղղի՞ այս աշխարհի բոլոր ծռությունները: Մենք դա չգիտենք, նա դեռ շարունակում է քայլել այնպես, ինչպես որոշել է: Միայն կարող ենք նրան հաջողություն մաղթել՝ասելով.
– ԲԱՐԻ՛ ՃԱՆԱՊԱՐՀ:
Հարցեր և առաջադրանքներ
1. Բնութագրի՛ր երիտասարդ խեցգետնին:
Երիտասարդ խեցգետինը խելացի է և աշխատասեր, քանի որ նա միշտ մտածում է առաջ քայլել և իր նպատակին հասնել։
2. Ինչո՞վ էր նա տարբերվում մյուս խեցգետիններից:
Երիտասարդ խեցգետին տարբերվում էր նրանով որովհետև, նա միշտ առաջ էր քայլում իս մյուս խեցգետիները հետ են քայլում։
3․ Ինչո՞ւ էին բոլորը զարմանում երիտասարդ խեցգետնի վրա և ծաղրում նրան:
Խեցգետնի վրա նրա համար էին զարմանում, որովհետև նա առաջ- առաջ էր քայլում։
4. Ի՞նչ սովորեցի՛ր այս պատմվածքից։
Ես սովորեցի, որ ես պետքա հասնեմ իմ նպատակին և խելացի լինեմ։
5․ Տեքստում ներկված բառերից առանձնացրո՛ւ այս բառերին հականիշ (իմաստով հակառակ) բառեր․
Ողջույն, ծեր, առաջ, կարճ, օտարներ, աղմկոտ, փոքր:
Երիտասարդ-ծեր, հարազատներ-օտարներ, մեծ-փոքր, առաջ-հետ, ողջյուն-հրաժեշտ, կարճ-երկար, աղմկոտ-լուռ։
6. Տեքստից գտի՛ր այս բառերին իմաստով հակառակ բառեր։
Ծեր, առաջ, գտնել, օտար, հանգստություն, այլանդակ, մեղմորեն, վախկոտ, թշնամիներ, փոքր:
ծեր-երիտասարդ, մեղմորեն-խստորեն,
7. Գտի՛ր յուրաքանչյուր բառաշարքում ավելորդ բառը:
Ա. Մրջյուն, սարդ, խեցգետին, լուսատիտիկ, կարիճ:
Բ. Հող, մասրենի, ավազ, քար, ջուր, կրակ:
Գ. Առավոտ, ծիածան, քամի, արթնանալ, աստղեր:
8. Շարունակի՛ր նախադասությունները:
Մարդկանց ոտքերը նրա համար են, որ քայլեն :
Խեցգետինները հետ-հետ են քայլում, որովհետև առաջ քայլել չգիտեն :
Մի մարդ լողալ չգիտեր, բայց խելացի էր :
Խոտերը կանաչ գույն են, իսկ աշնանը դեղիին :
Լուսաբացին արևը շատ մեղմ է, քանի որ քանի որ շատ պայծառ է :
